Κυριακή 10 Οκτωβρίου 2010

Miser Catulle

Μετὰ ἀπὸ πολύμηνο δικαιοστάσιο τὸ Κορνηλιοδικεῖο ἐπανασυγκροτεῖται, ἄγνωστο καὶ πάλι γιὰ πόσο, αὐτὴν τὴν φορὰ ὄχι γιὰ νὰ στείλῃ κανένα θολοκουλτουριάρη στὰ σκοτεινὰ καὶ ὑγρὰ κελλιὰ τῆς Βαστίλλης, ἀλλὰ γιὰ νὰ παρουσιάσῃ τὴν πρώτη δειλή, ἐρασιτεχνικὴ καὶ ἴσως εὔτρωτη στὴν κριτικὴ μεταφραστικὴ ἀπόπειρα τοῦ προέδρου του. Πρόκειται γιὰ δύο ποίηματα τοῦ Κατούλλου. Σήμερα παρουσιάζω τὸ ποίημα ὑπ' ἀρίθμ 8. Τὸ λατινικὸ πρωτότυπο θὰ τὸ βρῆτε μαζὶ μὲ ἀγγλικὴ μετάφρασι ἐδῶ: http://www.vroma.org/~hwalker/VRomaCatullus/008.html.

Ἡ μετάφρασί μου διατήρεῖ τὸν ἀριθμὸ τῶν στίχων τοῦ πρωτοτύπου ποὺ εἶναι μονός (19). Ὡστόσο λόγῳ τῆς σχετικῆς πολυσυλλαβίας τῆς νεοελληνικῆς χρησιμοποιῶ τὸν ἰαμβικὸ δεκαπεντασύλλαβο (τὸ πρωτότυπο εἶναι γραμμένο σὲ χωλίαμβο μὲ σταθερὸ ἀριθμὸ 12 συλλαβῶν ἀνὰ στίχο). Ἐπειδὴ ἐπέλεξα τὴν ζευγαρωτὴ ὁμοιοκαταληξία ἀναγκάστηκα νὰ καταφύγω στὴν τριπλῆ ῥίμα γιὰ τοὺς τελευταίους στίχους τοῦ ποιήματος μὴ θέλοντας νὰ προδώσω τὸν ἀριθμὸ τῶν στίχων τοῦ πρωτοτύπου.

Ἡ κριτική, ὅσο σκληρότερη τόσο επιθυμητότερη.


Δυστυχισμένε Κάτουλλε, τὶς σαχλαμάρες πάψε
κι ὅ,τι θαρρεῖς πὼς χάθηκε μὲ τὰ θαμμένα θάψε,
κάποτε φέξανε λαμπρὰ γιὰ σένα μεσημέρια
στὰ μέρη ποὺ σὲ τράβαγαν τῆς κοπελιᾶς τὰ χέρια,
ἐκείνης ποὺ ἀγαπήθηκε ὅσο καμμιὰ ἀπὸ σένα
καὶ τότε ἐκεῖ γινόντουσαν πολλὰ χαριτωμένα,
κι ἐσὺ τὰ γύρευες κι αὐτὴ δὲν εἶχε ἀντιρρήσεις,
στ'ἀλήθεια μέρες φωτεινὲς εύτύχησες νὰ ζήσῃς!
Τώρα δὲν θέλει ἐκείνη πιά, μὰ σὺ πῶς νὰ μὴ θέλῃς;
Μὴ ζήσῃς ὅμως μίζερα στὴν ἄγρα μιᾶς νεφέλης,
γίνε σκληρός, ἀσάλευτος ὁ νοῦς σου νὰ ὑπομένῃ
γειά σου χαρά σου κοπελιά, ὁ Κάτουλλος σκληραίνει,
οὔτε ξανὰ θὰ σὲ ζητᾷ στὸ μέλλον μὲ τὸ ζόρι,
σὺ θὰ πονᾷς ποὺ ἀζήτητη θὰ μένῃς ἀπὸ ἀγόρι.
κακούργα, ἀλιά σου, ποιά ζωὴ σοῦ μένει τώρα νέα;
Ποιός θὲς σιμά σου νά 'ρχεται, ποὸς θὰ σὲ βλέπῃ ὡραία;
Ποιὸν θ'ἀγαπήσῃς καὶ ποιανοῦ θὰ ποῦν ὅτ' εἶσαι φίλη;
Ποιόν θὰ φιλᾷς καὶ ποιοῦ θὰ τρῶς μὲ δαγκωνιὲς τὰ χείλη;
Κάτουλλε, ἐσὺ στὸ ὕψος σου, ἀκλόνητος σὰν στήλη!

7 σχόλια:

  1. Πολύ καλό και η τριπλή ομοιοκαταληξία στο τέλος τού πάει! Σκέψου μήπως το "θα πουν" γίνει "θα λεν" (δεν είναι ανάγκη).

    Στο δεύτερο στίχο, είναι θαρρείς ή μήπως θωρείς;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. τὸ "θωρεῖς" τὸ σκέφτηκα σήμερα μόλις, ἐν ᾦ ἔχει καιρὸ ποὺ τὸ ἔγραψα αὐτό. μερικὲς φορὲς ἡ προαφνέστερη λύσι δὲν εἶναι ὀρατὴ σὲ αὐτὸν ποὺ τὴν ψάχνει περισσότερο! πράγματι ταιριάζει καλύτερα καὶ δὲν προδίσει τὸ "vides". τὸ "θὰ λὲν" ἐπίσης πολὺ καλὴ πρότασι.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Κορνήλιε πολύ καλό και από μένα. Τα φτωχά λατινικά μου δεν μου επιτρέπουν κριτική αλλά έχεις ταλέντο! Ca se voit! :-)

    H Immortalité είμαι αλλά δεν ξέρω πως να το κάνω να φαίνεται...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Τὄκανες νὰ φαίνεται ἀπὸ τὰ γαλλικά!
    Δύτα, θἄρθη καὶ δεύτερη δόσι ὁπότε θἄχῃς εὐκαιρία νὰ ξεδιπλώσῃς τὸ πανθομολογούμενο κριτικό σου τάλαντον!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Δεν είμαι και η μόνη γαλλομαθής στο πανελλήνιο :-)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Επι τελους!
    Δεν τολμω να κριτικαρω γιατι η κριτικη μου θα αγγιζε τα ορια της κολακειας - αρα ανεπιθυμητη!
    :)
    voulagx

    ΑπάντησηΔιαγραφή